Преподобен Ефтимиј Велики е роден во ерменскиот град Мелитина кај реката Еуфрат во семејство на благородни и познати родители.
Уште од најрана возраст го поминувал во молитва, а како млад човек се замонашил и почнал да живее по строгите правила на монасите.
По некое време, околу Ефтимиј почнале да се собираат многу ученици, од кои некои подоцна станале и самите познати светци – Киријак Пустиник, Сава Посветен, Теоктист и други.
Легендата вели дека Јевтимије бил голем чудотворец – истерувал демони, лекувал тешки болести, земал вода во пустините, множел леб, пророкувал…
Тој ги учел своите ученици дека важен живот е исполнет со напорна работа, тој рекол:
Ако јадете леб без ваш сопствен напор, тогаш јадете туѓа работа.
Го смета за заштитник на слабите и несреќните луѓе
До пештерата во која живеел бил изграден манастир, кој и долго по неговата смрт бил полн со монаси.
Приказната вели дека последната наредба што ја дал Ефтимиј Велики пред да умре е портите на манастирот никогаш да не се затвораат и дека ова место служи како место за одмор на секој случајен патник.
Преподобен Јевтимиј Велики се упокои во 473 година, а на неговиот погреб присуствуваше и Ерусалимскиот патријарх Анастасија.
Приказната вели дека патријархот морал да чека цел ден додека огромна маса луѓе го бакнувале светителот, а дури вечерта успеал да ја заврши богослужбата.
Според легендата, на седмиот ден по смртта на Ефтимиј, тој му се јавил на својот ученик Доментијан, сиот светол и радосен како вистински „син на светлината“.
Поради животот што им го посвети на другите и учењето дека човек мора да му помага и на странец кога ќе се најде во неволја, преподобниот Ефтимиј Велики сè уште се смета за заштитник на слабите и несреќните луѓе.
