Пронајден ембрион во фосилизирано јајце од диносаурус

Редок поглед во фосилизирано јајце од диносаурус, пронајдено во јужна Кина, откри извонредно зачуван ембрион – и докази кои сугерираат дека некои од овие праисториски суштества имале уште повеќе заедничко со модерните птици отколку што се мислело.

Научниците велат дека ембрионот во јајцето, кој бил снесен пред 72 до 66 милиони години за време на периодот на доцниот креда период, бил ембрион на месојад со две нозе и пердуви, познат како oviraptorid. Тие велат, во трудот за откритието објавен во вторникот во списанието iScience, завитканата положба на телото на ембрионот – со грбот наспроти тапиот крај на јајцето долго 7 инчи и неговата глава меѓу нозете – наликува на птичји ембриони.

„Оваа поза претходно не беше забележана кај ниту еден ембрион на диносаурус“, рече Фион Вајсум Ма, палеонтолог за ‘рбетници на Универзитетот во Бирмингем во Англија и коавтор на трудот. Таа рече дека држењето на телото сугерира дека ембрионот зазел подвиткана положба пред да се изведе – однесување кое претходно се забележувало единствено кај птиците.

Таа го нарече ново-опишаниот примерок „еден од најдобро зачуваните ембриони на диносауруси било кога пронајдени“.

Сличност со јајцата на птица

Кај птиците, тукирањето го остава ембрионот со десното крило над главата и клунот насочен кон воздушниот простор на тапиот крај на јајцето. Таа ориентација помага да се насочи главата на младенчето бидејќи го користи својот клун за да ја пукне лушпата од јајцето и да излезе.

-Неуспехот да се постигне оваа поза би ја зголемил шансата за смрт, бидејќи птицата има помала веројатноста успешно да го скрши и излезе од јајцето, рече г-ѓа Ма.

Примерокот беше меѓу неколкуте фосили откриени пред околу две децении во кинескиот град Ганжу, но не беше идентификувано дека се работи за фосилизирани јајца од диносаурус до 2015 година, кога еден експерт го донесе овој заклучок. Внимателно испитување на едно од јајцата, кое било фосилизирано по кршењето, покажало дека го чува добро зачуваниот оврапториден ембрион.

Палеонтолозите често користат компјутерска томографија или CT за да ја испитаат внатрешноста на фосилите. Но, г-ѓа Ма рече дека кога истражувачите го скенирале фосилизираниот ембрион, „резултатите не биле толку добри“. Така, научниците внимателно го набљудувале примерокот и потоа создале фото-реалистична реконструкција на ембрионот во внатрешноста на јајцето.

Голем број фосилизирани јајца од диносаурус се откриени во изминатиот век и половина. Но, јајцата што содржат ембриони се ретки бидејќи коските на ембрионските диносауруси се толку кревки што често се уништуваат пред да заврши процесот на фосилизација.

Зачуван ембрион

Ембрионот како оној што е наведен во трудот, со сите коски на своето место, сè уште поретки. Ембрионите на диносаурусите обично се наоѓаат со нивните коски расфрлени, или веќе не се поврзани, што го отежнува реконструкцијата на нивната анатомија и однесувањето пред испилувањето.

Овирапториди, група диносауруси чие име значи „крадец на јајца“, немаат заби, но имаат закривени клунови идеални за јадење јајца и можеби школки. Животните – некои со големина на мисирки, а други со должина до 7 метри – ги имало најмногу во Азија и Северна Америка до пред околу 125 милиони до 70 милиони години.

Животните припаѓале на група диносауруси со две нозе и три прсти наречени тероподи. Сите модерни птици можат да го следат своето потекло до тероподи, според палеонтолозите, со карактеристики како пердуви, дво-педализам и несење јајца заеднички за двете групи.

Јасмина Виман, пале-обиолог од Калифорнискиот Технолошки институт, која не беше вклучена во студијата, го нарече новото откритие „прилично фасцинантно“ бидејќи многу издолжените јајца на диносаурусите овираптории значително се разликуваат по форма од оние на која било птица.

Заклучок

Но, самото откритие не е доволно за да се докаже дека овирапторидите и птиците го делеле однесувањето пред испилување, рече Шундонг Би, биолог од Универзитетот во Индијана во Пенсилванија и коавтор на студијата која опишува фосилизиран овирапторид откриен во Кина, кој седи на врвот на нејзините јајца. Студијата беше објавена во март во списанието Science Bulletin.

-Заклучокот за однесувањето на „тукирање“ е дискутабилен бидејќи првенствено се заснова на еден примерок, рече д-р Би, кој не беше вклучен во новото истражување.

Г-ѓа Ма останува со надеж дека ќе се најдат слични примероци.

-Можно е да се најдат повеќе вакви ембриони на диносауруси, рече таа. Тоа е само прашање на време и среќа. Со повеќе фосили, би можеле подетално и со посилни докази да го проучуваме развојот и однесувањето на бебињата диносауруси.