Ќе биде дека науката обезбедува целосен, догматски и секако правилен поглед на светот.
Науката категорично вели кога и како настанал Сончевиот систем, галаксиите, кога и како еволуирал животот на земјата.
Тие категорично тврдат дека знаат се што се случило по „Големата експлозија“ и дека сигурно се случило, но не знаат многу мал дел (што точно се случило во тие први моменти на Биг Бенг). Науката (мислам на природната) ни кажува како ќе најдат лек да го продолжат животот, еден ден да го направат вечен.
Дека ќе открие зошто некое лице умира, и со помош на разни откритија, кои ќе го направи нашиот живот подобар, поудобен, посреќен. Дали навистина науката може да ни го обезбеди тоа? Или науката е чиста идеологија? Дали е создадена „вакцина“ против глад?
Свештениците ќе ви речат: „Не знаеме се, само веруваме дека Бог создал се и дека се создал добро“. Квалитетните свештеници искрено ќе се обидат да ви објаснат што го прави нашиот живот посмислен, подобар, поблагороден и ќе се обидат да ве водат до тајните на верата.
И ако се придржувате кон таков живот, ќе видите сами дали има длабока смисла, и дали вашиот живот е поисполнет, поодговорен, ако сте посреќни, помудри и ако се чувствувате поспокојно и посмирено.
Не е неопходно да се живее во манастир за да се постигне тоа.
Што се однесува до филозофијата, таа ја има оваа тенденција на кружно или спирално движење, бидејќи филозофијата се враќа во своите простории и оди под нив за да ги испита и потврди. Така филозофите ги систематизираат своите излагања.
Заблудата на модерниот филозоф може да се состои во прифаќањето дека современата / модерната филозофија е всушност т.н Аналитичка филозофија. Тоа е еднодимензионална и тесна просторија за маневрирање, и ќе ви биде тешко да одговорите доколку не излезете од тој еднодимензионален начин. Бидејќи постои проблем кога целата претходна филозофија се сведува на она што може да се искористи во таканаречената модерна филозофија (која патем не е ништо ново, но исто така нема традиција или долга историја, па можеби затоа тие дејствуваат толку агресивно) така тие велат дека Хегел е надминат, дека Киркегор е ирелевантен (бидејќи овој начин на филозофија не ги знае противречностите на човечкото постоење), понатаму дека дијалектиката е празен и нетранспарентен збор што не значи ништо, дека Маркс не заслужува да биде споменат затоа што тоа не е филозофија туку идеологија, или дека Ниче е натуралист.
Ќе дадам еден пример: туѓа свест или мозок во тегла – проблемот е како можам да знам дека не сум само мозок во тегла дека некој таму го контролира компјутерот со ослободување на разни дразби, па го чувствувам како мој мисли и чувства. Според мое мислење, проблемот е поставен наопаку, управувањето со компјутери произлегува од нашата секојдневна практика, како и употребата на измама и експлоатација, така што тоа е псевдо-проблем со кој можеме да си играме.
Тоа е смешен пример кога аналитичар по чудна тема „филозофија на религијата“ се жали дека теистите секогаш велат за Бога: тој не сака како деца, но не само како деца, и понатаму вели: Тие секогаш влечат и извртуваат нешто.
Смешно е што некој мисли дека друг ќе измисли и извитка нешто само заради него. Проблемот е во него затоа што не знае како да го разбере Бога. И тогаш нема дискусија.
Аналитичарите поставија претпоставката: Бог е премногу добар, премногу мудар, сезнаен, семоќен – па од каде доаѓа злото во светот, или ова или она. На тој начин, невозможно е да се разговара за овие теми – се се сведува на баналност. Кога не ја знаете историјата на идеите, ќе измислите веќе решени проблеми. Да речеме, тие не ги разбираат противречностите на човечкото постоење, па оттука произлегува таа логика.
Тоа, има употребна вредност, за автомати, машини, компјутери – затоа што машината не може да разбере додека не и напишете во програмата: АКО и само АКО притиснам „внеси“ иконата ќе се отвори, ИЛИ ако не притиснам „внеси“ иконата нема да се отвори. Треба да се знаат границите на логиката и таа може да биде корисна, инаку Кант се сведува на докажување на неможноста на метафизиката, Хегел на осиромашената теорија на знаење итн. Се разбира, има и светли примери. Се разбира, Витгенштајн е во право кога зборува за различни јазични игри и полисемија. Неговиот заклучок дека не може секој говор да се сведе на една димензија на говорот, бидејќи исто така би бил и јазична игра, е одличен.
Но, тие имаат тенденција да не го прифатат овој очигледен заклучок, бидејќи наводно секоја маргинална група, на пример, би имала свој начин на зборување.
Предизвици? Денес, технологијата се развива многу брзо, не обземаат нови гаџети, не обземаат информации, информациите што ги обработуваме можат да бидат побрзи од нашите сопствени мисли. Затоа мораме да го зачуваме духовниот суверенитет. (Терминот д -р Миланко Говедарица користен во презентација за безбедност и слобода)
Тој го дефинира духовниот суверенитет како сфера на значење, служење на светите или највисоките вредности, што произлегува од наклонетоста кон основата на нештата.
Духовниот суверенитет е неопходен услов за да се одбраниш од пасивност од деструктивен тип, лесно разбрана брзина, сигурност итн. Мислам дека просветителството и позитивизмот беа неопходни во еден историски момент, но дека нивната задача беше исполнета и дека позитивизмот веќе ја нема целта што ја имаше некогаш.
Исто така, денес, со развојот на технологијата, се создава изобилство на практичност. Но, затоа недостасува критика, работите се користат некритички, важно е тие да се трошат и целта да биде исполнета. Мислам дека хуманистичките науки се денес потребни повеќе од кога било. Ни требаат луѓе кои се способни да размислуваат, да гледаат, да зборуваат.
Тие дизајнираат акција. За да можеме да дизајнираме акција потребни ни се значењето на акцијата, целта на животот, вредностите и етичките погледи. Тука ја гледам неопходноста на филозофијата и предизвикот на модерните филозофи.
Автор: Жарко Павловиќ
