Прашањето дали граѓаните се обврзани да платат за верски обреди како погреб, венчавка или слава, повторно ја отвора дилемата за улогата на парите во духовниот живот. Иако во јавноста често се споменува „ценовник“, фактите покажуваат дека плаќањето на овие обреди не е законска ниту задолжителна обврска.
Во рамки на Македонска православна црква – Охридска архиепископија, надоместокот за верските чинови формално се третира како доброволен прилог (дар) за храмот и свештеникот, а не како комерцијална услуга. Тоа значи дека не постои обврзувачки ценовник со правна сила, туку препорака која може да варира од епархија до епархија.
Особено е важно да се нагласи дека во повеќе ситуации плаќањето не смее да биде услов за извршување на обредот. Тоа се однесува, пред сè, на социјално загрозени семејства, лица во тешка материјална состојба, како и на случаи на ненадејна смрт или трагични настани. Во такви околности, погребот или друг верски чин треба да се изврши без надомест, согласно пастирската должност на свештеникот.
Црковните канони јасно укажуваат дека светите тајни и верата не смеат да се наплаќаат. Оттука, секое инсистирање на фиксен износ, без можност за договор или разбирање на состојбата на верниците, се смета за спротивно на духовните начела.
Во пракса, најчесто износот се договара однапред, а во голем број случаи граѓаните сами одредуваат колкав прилог ќе остават. Доколку, пак, свештеник одбие да изврши обред поради неплаќање, верниците имаат право да се обратат до надлежната епархија, црковниот одбор или архиерејот.
Заклучокот е јасен: плаќањето за погреб, венчавка или слава е доброволен чин, а не обврска. Во тешки животни моменти, човечноста и духовната грижа треба да бидат пред сè – без условување со пари.
