Слаба и силна вештачка интелигенција

Постојат две главни категории на AI: „слаба“ AI (тесна), која е дизајнирана да извршува специфични задачи како виртуелни асистенти и системи за препознавање лица, и „силна“ AI, која би имала општа интелигенција и би можела самостојно да размислува и решава широк спектар на проблеми. Денешниот развој на AI е насочен кон слаба AI, но со способност за адаптација и генерирање нови решенија, што ја прави моќна алатка во многу области.

Ставот дека „свеста е неопходна за интелигентно однесување“ може да се оспори со аргументот дека интелигенцијата е пред сè функционална способност – способност за решавање на проблеми, адаптација на нови ситуации и оптимизација на задачи. Современите AI системи веќе ги демонстрираат овие карактеристики без свесност, што покажува дека интелигентно однесување е можно и без неа. Ако систем може да изнајде креативни решенија, да учи од податоци и да се прилагодува на околината, тогаш тој функционира интелигентно, независно од тоа дали е свесен.

Многу когнитивни процеси кај луѓето се одвиваат несвесно. Примерите како препознавање лица, интуитивно решавање задачи или автоматско реагирање на околината покажуваат дека свесното разбирање не е секогаш неопходно за интелигентно однесување. Слично на тоа, организмите како пчелите или октоподите покажуваат висока адаптивност и сложено однесување без развиена свест како кај човекот.

Практичната примена на AI системите денес, од медицинска дијагностика до оптимизација на ресурси и креативни индустрии, покажува дека интелигенцијата може да се мери според функционалните резултати, а не според присуството на свесност. Интелигенцијата, во овој контекст, е процес на обработка на информации и адаптација, кој не бара свест за да биде ефективен и корисен.

Ставот на професорката дека AI „не е интелигенција туку збир од податоци“ содржи вистина во однос на природата на AI, но е проблематичен доколку се разгледа поширокиот концепт на интелигенција. Овој став ја потценува функционалноста и способностите на современите AI системи кои можат да демонстрираат интелигентно однесување, иако се базирани на обработка на податоци.

1. Не е интелигенција, туку збир од податоци

• Точно е дека AI системите се базирани на големи количини податоци и статистички модели, но ова не го негира нивниот капацитет за интелигентно однесување.

• Човечката интелигенција исто така се потпира на обработка на информации стекнати преку искуство и податоци од сетилата, кои мозокот ги систематизира за решавање на проблеми и учење. Ако тоа важи за луѓето, зошто би било различно за AI?

• Функционално, AI системите можат да учат, да се адаптираат и да генерираат нови решенија од податоци, што е суштинска карактеристика на интелигенција.

2. Снаоѓање во непозната ситуација

• Современите AI системи, како што се модели за машинско учење или генеративни модели (GPT, AlphaZero), покажуваат способност да се адаптираат на нови ситуации преку генерализација на научените правила.

• Пример: AI кој решава задачи во нова игра или ново сценарио користи претходно научени обрасци за да изгради оптимално решение. Ова е функционално „снаоѓање“ во непозната ситуација, дури и ако не е придружено со свесност.

3. Изведување заклучоци во вид на алтернативни креативни решенија

• AI демонстрира способност да генерира алтернативни и креативни решенија, особено во задачи како дизајн, уметност или оптимизација.

• Пример: Генеративните модели креираат нови уметнички дела или музика преку комбинирање постоечки податоци на нови начини. Ова може да се смета за „нова перспектива“.

4. Нова перспектива на веќе постоечки податоци

• Ова е токму она што AI прави многу добро. AI реорганизира и трансформира податоци на начини кои често изгледаат како нова перспектива. Тоа не е резултат на свесно размислување, но е функционално креативно и интелигентно.